editie 6
winter 2020
winter 2020
VSV-man van het eerste uur,
Mick Waulthers, neemt afscheid
Bijna vier decennia verpandde hij zijn hart aan Gilde Opleidingen en haar rechtsvoorgangers. Nu is het tijd om de kroon op zijn mbo-werk te zetten. Directeur Mick Waulthers begint in april aan een nieuwe uitdaging als beleidsadviseur bij de MBO Raad. De koffer vol met kennis en onuitwisbare indrukken. Als eerste voorzitter van de coördinatiegroep VSV Noord- en Midden-Limburg voerde Mick vanaf 2009 jarenlang de strijd aan tegen voortijdige schooluitval.
“Goed! De grootste winst is dat we de verbinding tot stand gebracht hebben tussen alle partijen die met voortijdig schoolverlaten te maken hebben. VO, mbo, speciaal onderwijs, gemeenten en zorgpartners: we zijn en voelen ons samen verantwoordelijk voor jongeren in een kwetsbare positie. De administratieve processen zijn op orde en de verdeling van middelen staat niet meer centraal. Het gaat nu écht om de inhoud. Om jongeren die behoefte hebben aan gerichte ondersteuning en begeleiding.
Doordat we samenwerken, hebben we beter zicht op hun problemen en zijn we slagvaardiger geworden. We kunnen nu binnen de regio snel schakelen. En dat is ook hard nodig. De problematiek van jongeren wordt steeds complexer en vergt dus ook steeds meer aandacht.”
“Kwetsbare jongeren hebben meer dan ooit behoefte aan maatwerk. Dat vraagt nogal wat van onderwijsgevenden. Zij zullen goed ondersteund moeten worden om de juiste hulp te kunnen bieden. Daarbij zullen we moeten accepteren dat het onderwijs dat niet alleen kan. Sommige jongeren zijn meer gebaat bij een baan of een combinatie van werken en leren. Dit betekent dat hun begeleiding verder dient te gaan op de arbeidsmarkt. Daarnaast constateer ik dat de keten van samenwerkende partners nog niet compleet is. Om problemen zo vroeg mogelijk te kunnen signaleren, is ook de verbinding met het primair onderwijs noodzakelijk. Begrijp me goed. Ik heb niet de illusie dat het aantal VSV’ers ooit op 0 zal uitkomen. Maar de urgentie is er en de regio is op de goede weg.”
Als niveau 2 niet haalbaar is, volgt
individuele toeleiding naar de arbeidsmarkt
Voor steeds meer jongeren blijkt een mbo-opleiding op niveau 2 een brug te ver. Ze hebben bijvoorbeeld te veel moeite met theoretisch leren, kampen met allerhande problemen in de thuissituatie die het leren belemmeren of kennen als nieuwkomer onze taal en (leer)cultuur nog onvoldoende. Problemen die steeds complexer en omvangrijker worden, zo leert de praktijk.
Gilde Entree Onderwijs, een vakschool van Gilde Opleidingen, biedt deze jongeren, die vooral leren door te doen, houvast en perspectief door hen via aangepaste routes direct naar de arbeidsmarkt te begeleiden. “Dat doen we onder meer met behulp van een transitiecoach, een professional uit het praktijkonderwijs en voortgezet speciaal onderwijs die veel ervaring heeft met het begeleiden van deze doelgroep. In dit kader maken we gebruik van de kennis van PRO-school Het Wildveld in Venlo. Als de jongere met een Entree-diploma zijn plek heeft gevonden op de arbeidsmarkt, geldt hij niet meer als voortijdig schoolverlater en hebben we belangrijke doelen bereikt: een Entree-diploma én perspectief op de arbeidsmarkt”, vertelt Felix Petit, directeur van Gilde Entree Onderwijs.
Ook CITAVERDE College, met een afdeling vmbo en mbo, begeleidt jongeren via haar netwerk naar een passende baan als een startkwalificatie geen haalbare kaart blijkt. “Prima dat deze mogelijkheid er is. Maar als we kansen zien om een leerling toch toe te leiden naar niveau 2, dan gaan we daarvoor. En vaak lukt dat ook”, zegt adjunct-directeur Ingrid Coenders van het CITAVERDE College in Horst. “Doordat we ook een afdeling vmbo hebben, is het voor ons makkelijker om problemen al in een vroegtijdig stadium te signaleren en in te schatten wat de meest geschikte route is. Als het nodig is maken we voor kwetsbare leerlingen samen met omringende VO-scholen en andere ketenpartners een individueel arrangement op maat”, vertelt Ingrid. In plaats van de leerling op te leiden voor een vmbo-diploma wordt er dan bijvoorbeeld voor gekozen om hem via een Entree-opleiding naar niveau 2 toe te leiden. “Het voordeel van de route via Entree-onderwijs is dat we de leerling intensief kunnen begeleiden”, zo besluit Ingrid.
OGVO lanceert nieuwe onderwijsstructuur
voor ondersteuning kwetsbare leerlingen
De drie VO-scholen van Onderwijsgemeenschap Venlo en Omstreken (OGVO) binden in een nieuwe onderwijsstructuur collectief de strijd aan tegen uitval van kwetsbare en thuiszittende jongeren. Alle expertise in deze regio komt samen in een bovenschools loket dat intern casussen van overbelaste leerlingen bespreekt en vertaalt naar persoonlijke arrangementen. Op maat gesneden onderwijs en ondersteuning, waar nodig aangevuld met passende jeugdhulp.
In de begeleiding en ondersteuning van jongeren in een kwetsbare positie volgden de drie VO-scholen van OGVO (College Den Hulster, Blariacum College en Valuas College) tot voor kort nog hun eigen weg. Met het verdwijnen van de bovenschoolse zorgvoorziening (BZV) voor de regio Noord in augustus vorig jaar werd de behoefte om de krachten te bundelen alleen maar groter. “Door het inrichten van het nieuwe, bovenschoolse loket hebben we die wens ingelost”, vertelt Wilbert Hendriks, de kwartiermaker voor de nieuwe ondersteuningsstructuur.
Een bovenschoolse ondersteuningscoördinator voert de regie over het gezamenlijke ondersteuningstraject en bekijkt per leerling welke expertise er ‘thuis nabij’ nodig is. “Maatwerk, daar draait het om. Dat betekent dat alleen mensen aan tafel zitten die er voor de jongere toe doen”, vertelt Wilbert. “Nieuw is ook dat het onderwijs volledig ondersteunend wordt aan de zorg en zich dus ook niet meer inhoudelijk bemoeit met zorgplannen. Die expertise laten we aan de zorgpartners over, waar ze ook thuishoort.”
Voor overbelaste jongeren die binnen de reguliere onderwijssetting niet goed begeleid kunnen worden, biedt de nieuwe structuur een escapemogelijkheid. “Deze leerlingen gaan we in een zogeheten pitstopklas apart begeleiden. Met een speciaal ondersteuningsarrangement dat op hun lijf is geschreven.”
Succesvolle pilot in de strijd
tegen voortijdige schooluitval
‘Leren Leren’, zo heet de nieuwste training waarmee Gilde Studiebegeleiding jongeren in het mbo persoonlijk inzicht in het leren en extra studievaardigheden meegeeft. Gestart als pilot breidt deze innovatieve training zich nu als een olievlek uit naar het voortgezet onderwijs in Noord- en Midden-Limburg. Als middel in de strijd tegen voortijdige schooluitval.
“Een cadeautje”, zo noemt initiatiefneemster Chantal Kleuters van Gilde Opleidingen deze nieuwste vorm van studiebegeleiding. “Veel jongeren hebben bij het leren behoefte aan een extra steuntje in de rug. Ze begrijpen de lesstof wel, maar ze vinden het bijvoorbeeld lastig om te plannen en organiseren, zichzelf te presenteren, samenvattingen te maken of woorden en formules te onthouden.”
Het mbo en VO doen natuurlijk al heel veel aan studiebegeleiding. Leren Leren biedt nog iets extra’s. Zelfinzicht. “Niet iedereen leert op dezelfde manier. De een slaat informatie het beste op door te lezen, de ander door te luisteren, weer een ander leert in beelden. Leren Leren verschaft jongeren inzicht in hoe ze studeren en geeft hen extra studievaardigheden mee. Daardoor gaan ze beter presteren, vallen ze minder snel uit en stromen ze ook makkelijker door vanuit VO naar mbo”, zo vat de onderwijskundige het doel van de pilot samen.
Vanaf de start in februari vorig jaar liep het storm. Verdeeld in kleine groepjes hebben ruim 200 mbo-studenten in deze regio de training sinds februari vorig jaar al op eigen initiatief (!) gevolgd. Gemiddeld gaven zij een 8,7 als rapportcijfer. “Honderd procent van de deelnemers gaf aan deze training aan te raden bij medestudenten”, zegt Chantal.
Vanwege dit succes is deze pilot in het mbo uitgebreid naar het VO en ondergebracht bij VSV-regio 38. Te beginnen in Weert met vier groepen op de Philips van Horne SG, gevolgd door zes groepen op het College. Het Bouwens is inmiddels ook gestart met de training.
Ook andere scholen kunnen gebruikmaken van deze nieuwe training. Als het aan Chantal ligt blijft het hier niet bij. “Naast Leren Leren hoop ik dat we ook andere workshops kunnen aanbieden op het VO. Denk aan Study Stress Free, Timemanagement, omgaan met dyslexie en presenteren.”